تب مالت (Brucellosis)
تب مالت، یک عفونت باکتریایی است که از حیوانات به انسان و اغلب از طریق شیر و محصولات لبنی پاستوریزه نشده منتقل می شود. در موارد نادر باکتری عامل تب مالت می تواند از طریق هوا یا تماس مستقیم با حیوانات آلوده نیز سرایت کند.
تب مالت باعث بروز علائمی چون تب، درد مفصلی و خستگی می گردد. درمان با آنتی بیوتیک ها معمولا موثر واقع می شود. درمان از چند هفته تا چند ماه طول می کشد با اینحال عود بیماری نیز ممکن است.
تب مالت باعث بروز علائمی چون تب، درد مفصلی و خستگی می گردد. درمان با آنتی بیوتیک ها معمولا موثر واقع می شود. درمان از چند هفته تا چند ماه طول می کشد با اینحال عود بیماری نیز ممکن است.
دلایل:
عامل تب مالت باکتری بروسلاست که بسیاری از حیوانات وحشی و خانگی را مبتلا می کند. گاو، بز، گوسفند، خوک، سگ، شتر، گراز و گوزن شمالی به ویژه مستعد ابتلا به این بیماری هستند. نوعی از تب مالت خوک دریایی، دلفین ها و نهنگ های خاص را نیز تحت تاثیر قرار می دهد. انتقال باکتری از حیوان به انسان از 3 طریق صورت می گیرد:
- محصولات لبنی پاستوریزه نشده
- تماس مستقیم با حیوان
- استنشاق از هوای آلوده به باکتری
تب مالت از انسان به انسان منتقل نمی شود اما در برخی موارد، زنان مبتلا این بیماری را در دوران بارداری یا شیردهی به نوزاد خود منتقل می کنند. در موارد نادر، تب مالت از طریق رابطه جنسی یا خون آلوده یا تزریق مغز استخوان آلوده نیز ممکن است منتقل گردد.
مراقبت:
درمان تب مالت با هدف از بین بردن علائم، جلوگیری از عود بیماری و جلوگیری از عوارض صورت می گیرد. بیمار نیاز به مصرف آنتی بیوتیک به مدت حداقل شش هفته خواهد داشت و نشانه های بیماری گاه تا چند ماه بطور کامل از بین نخواهد رفت. این بیماری همچنین می تواند بازگشته و ممکن است مزمن شود.
پیشگیری
برای کاهش خطر ابتلا به تب مالت اقدامات احتیاطی زیر را انجام دهید:
- از خوردن لبنیات غیر پاستوریزه اجتناب کنید: در سال های اخیر در امریکا تعداد معدودی تب مالت ناشی از مصرف لبنیات خام از گله های خانگی گزارش شده است. هنوز بهترین راه، اجتناب از مصرف شیر، پنیر و بستنی غیر پاستوریزه است صرفنظر از اینکه از کجا تهیه شده است. اگر به کشور های دیگر سفر می کنید از تمام لبنیات خام پرهیز کنید.
- گوشت را کامل بپزید: تمام انواع گوشت را تا جایی که دمای داخلی آن به 63 تا 74 درجه سانتیگراد برسد، بپزید. وقتی بیرون غذا می خورید استیک و گوشت های کامل پخته شده سفارش دهید. علاوه بر این پختن کامل گوشت موجب از بین رفتن باکتری های خطرناکی مثل سالمونلا و اشرشیاکلی می شود. در سفر به کشور های دیگر از خرید گوشت از فروشنده های خیابانی پرهیز کنید و گوشت کامل پخته شده مصرف کنید.
- از دستکش استفاده کنید: اگر دامپزشک، کشاورز، شکارچی یا کارگر کشتارگاه هستید، به هنگام مواجهه با حیوانات بیمار، مرده یا گوشت حیوان و یا به هنگام کمک به زاییدن حیوان از دستکش پلاستیکی استفاده کنید.
- در محل های با خطر بالای ابتلا از اقدامات احتیاطی بهره بگیرید: اگر کارمند آزمایشگاهید، به تمام نمونه ها در شرایط ایمنی – زیستی مناسب رسیدگی نمایید. تمام کارمندانی که در معرض بیماری بوده اند را به سرعت درمان نمایید.
کشتارگاه ها می بایست از اقدامات حفاظتی پیروی کنند. به عنوان مثال می بایست سالن کشتار از سالن آماده سازی جدا باشد و از لباس های محافظ در حین کار استفاده شود.
- حیوانات اهلی خانگی را واکسینه کنید: در امریکا برنامه تهاجمی واکسیناسیون تقریبا تب مالت را در حیوانات اهلی خانگی ریشه کن نموده. از آن جا که واکسن تب مالت زنده است می تواند منجر به بیماری در انسان ها شود. هرکسی که تصادفا سوزن واکسن به هنگام واکسیناسیون حیوانات در بدن او فرو رفته می بایست تحت درمان قرار بگیرد.
علائم:
علائم تب مالت ممکن است چند روز تا چند هفته پس از آلوده شدن به باکتر یخودش را نشان دهد. علائم تب مالت شبیه آنفولانزاست:
- تب
- لرز
- عرق
- ضعف
- خستگی
- درد مفصلی، عضلانی و کمر
- سردرد
علائم تب مالت ممکن است برای هفته ها یا ماه ها ناپدید شده و سپس بازگردند. در برخی افراد، تب مالت مزمن می شود، با علائمی که حتی بعد از درمان سال ها در بدن فرد باقی می ماند. علائم و نشانه های بلند مدت شامل خستگی، تب، التهاب مفاصل و اسپوندیلیت (نوعی آرتریت التهابی که بر ستون فقرات و مفاصل مجاور تاثیر می گذارد) می باشد.
مراجعه به پزشک
تشخیص علائم تب مالت ممکن است راحت نباشد، بخصوص در مراحل ابتدایی بیماری که علائم شبیه به دیگر بیماریها مثل آنفولانزاست. اگر تب به سرعت افزاینده، درد عضلانی یا ضعف غیرعادی داشتید، اگر عوامل خطر ابتلا در شما بالاست و اگر تب مداوم داشتید، به پزشک مراجعه کنید.
عوارض
تب مالت می تواند تقریبا تمام بخش های بدن از جمله دستگاه تناسلی، کبد، قلب و دستگاه مرکزی اعصاب را درگیر کند. تب مزمن مالت ممکن است عوارضی در یک اندام یا در سر تا سر بدن ایجاد کند. عوارض محتمل به قرار زیرند:
- عفونت جدار داخلی قلب (اندوکاردیت): این عارضه یکی از جدی ترین عوارض ناشی از تب مالت است. اندوکاردیت درمان نشده به دریچه های قلب آسیب زده و آن ها را نابود می کند و در نهایت منجر به مرگ ناشی از تب مالت خواهد شد.
- آرتریت: عفونت مفاصل که دارای علائمی چون درد، سفتی و تورم در مفاصل خصوصا مفاصلی مثل زانو، ران، مچ دست و پا و ستون فقرات است آرتریت نام دارد. معالجه اسپوندیلیت (التهاب مفاصل بین مهره های ستون فقرات یا بین ستون فقرات و لگن) سخت و آسیب های ناشی از آن در بعضی موارد ماندگار است.
- التهاب و عفونت بیضه ها (اپیدیدیمواورکیت): باکتری عامل تب مالت موجب عفونت اپیدیدیم می شود. اپیدیدیم لوله پیچ در پیچی است که به وازدفران و بیضه ها متصل است. عفونت می تواند از آن جا به بیضه ها منتقل شده و درد و تورمی ایجاد کند که ممکن است شدید باشد.
- التهاب و عفونت طحال و کبد: تب مالت می تواند کبد و طحال را درگیر نموده و موجب بزرگ شدن آن ها بیش از اندازه نرمال شود.
-
عفونت دستگاه عصبی مرکزی: این عفونت ها شامل دسته ای از بیماری های تهدید کننده زندگی مثل مننژیت (التهاب غشای اطراف مغز و نخاع) و انسفالیت (التهاب مغز) می شوند.