اطلاعات بيماري

آسیب فشار تکراری (Repetitive strain injury)

به نظر می رسد آسیب فشار تکراری یا Repetitive Strain Injury که به اختصار RSI گفته می شود، با زندگی مدرن انسان ارتباط مستقیم دارد. در واقع RSI ها از زمانی آغاز شدند، که افراد شروع به انجام حرکات تکراری و مشاغل یدی کردند.
اولین توصیف از این بیماری را یک پزشک ایتالیایی به نام برناردم رامازینی در سال 1700 ارائه داد. او بیش از 20 نوع RSI را که ناشی از مشاغل صنعتی کارگران است، معرفی نمود.
امروزه، تمرکز اصلی مطالعات و درمان RSI مشاغل یدی و اداری و همچنین در افرادی است که به شکل مستمر از دستگاه های تکنولوژی مدرن استفاده می کنند. این سه گروه بزرگترین پیشروان ابتلا به بیماری آسیب فشار تکراری در دنیای مدرن هستند.

آسیب فشار تکراری چیست؟

آسیب فشار تکراری یا RSI به همراه خود دردها و شکوه های بیشماری به دنبال دارد. تقریبا می توان گفت که به تعداد اعضای متحرک بدن انسان انواع RSI وجود دارد. این مقاله به شکل برجسته ای تنها روی آن دسته از RSI ها متمرکز می شود که ناشی از محیط کار، ورزش و استفاده از دستگاه های تکنولوژی مدرن هستند.
RSIها آسیب هایی هستند که به سبب انجام مکرر یک سری از حرکات، اعمال زور شدید، ارتعاشات، فشارهای مکانیکی، موقعیت های دشوار و یا مداوم پدید می آیند.
اصطلاحاتی که در ارتباط با RSIها مطرح می شود، شامل آسیب استرس تکراری، آسیب حرکت تکرای، اختلال حرکت تکراری (RMD), اختلال ترومای تجمعی (CTD), سندرم استفاده بیش از حد شغلی، سندرم استفاده بیش از حد و اختلال اسکلتی عضلانی هستند.
به علاوه، از اصطلاحاتی که جنبه های مدرن تر این بیماری را بیان می کند، می توان به شست بلک بری، انگشت آیپد، شست پلی استیشن، مچ روبیکی یا شست کوبر، انگشت نویسنده، مچ راور و انگشت کوچک ایمکس اشاره کرد.

تشخیص:

به دلیل علائم مبهم و عوامل پراکنده این بیماری، عموما تشخیص RSI با پرسیدن سوال از بیمار صورت می گیرد.
از بیمار درباره نوع وظایف تکراری که به طور منظم انجام می دهد و منشاء و زمان ایجاد ناراحتی او سوال می شود.
عموما آسیب فشار تکراری یا RSI ها به دو دسته تقسیم می شوند:

نوع یک

اگر پزشک بتواند یک بیماری مثل پدیده رینود، یا سندرم روتاتور کاف را در فرد تشخیص دهد، در واقع RSI نوع یک است.
نشانه ها معمولا شامل تورم و التهاب ماهیچه یا تاندون خاصی از بدن می شوند.

نوع دو

اگر پزشک نتواند از روی علائم، یک بیماری خاص را تشخیص دهد، در این حالت RSI نوع دو در نظر گرفته می شود. این نوع از RSI به جز یک حس درد و ناراحتی عمومی، نشانه خاصی ندارد.
نوع دوم، گاهی اوقات به نام سندرم درد غیر اختصاصی نامیده می شود.

مثالهایی از آسیب فشار تکراری

فهرست بیماری هایی که به دلیل انجام کارهای تکراری در بدن ایجاد می شود، طولانی است. در ادامه تعداد کمی از این بیماری ها آورده شده است. عوامل زیادی در بروز این بیماری ها دخیلند که آسیب فشار تکراری تنها یکی از آن هاست.

ادم (تورم): پر شدن یا احتباس حفرات یک بافت بدن، از مایعات.
تندینوسیس: انحطاط سلولی کلاژن موجود در تاندون به علت استفاده بیش از حد از آن (با تاندونیت فرق می کند).
سندروم تونل کارپال: فشار دردناک عصب مدیان در مچ دست
بیماری رینود: کاهش جریان خون به سمت انگشتان دست یا پا به هنگام سرما یا استرس. کار با وسایل ارتعاشی مثل مته دستی یکی از عوامل ابتلا به این حالت است.
سندرم تونل کوبیتال: فشار روی عصب اولنا در ناحیه استخوان آرنج. این وضعیت می تواند بر اثر فشارهای ممتد و یا تکرار شونده در ناحیه مذکور، و یا بر اثر کشش عصب مورد نظر برای مدت طولانی، بروز کند.
سندرم دکوروان: عارضه ای دردناک به دلیل التهاب غلاف دربرگیرنده دو تاندون حرکت‌دهنده انگشت شست که معمولا بر اثر استفاده بیش از اندازه مچ دست پدید می آید.
سندرم خروجی قفسه سینه: وضعیتی که عروق خون رسان یا اعصاب، بین استخوان ترقوه و دنده اول گیر می کنند. اکثرا افرادی را درگیر می کند که دارای مشاغلی هستند که به طور شدیدی اندام های فوقانی خود را برای مقاومت در برابر نیرویی، استفاده می کنند.
سندرم تقاطع: التهاب دردناک یک ماهیچه در ناحیه ساعد، به سبب خم و باز شدن مکرر مچ. وزنه برداران، قایق رانان، تنیسورها، سوارکاران و اسکی بازان از جمله افراد مستعد این بیماری هستند.
بیماری دوپویترن: کلفت شدن بافت عمقی کف دست و انگشتان، که در صورت عدم درمان، به خم شدن دائمی انگشتان منجر می شود. بیشتر کاربران وسایل ارتعاشی در معرض خطر این بیماری هستند.
سندرم روتاتور کاف: آسیب دیدن هریک از تاندون های نگهدارنده مفصل شانه، که معمولا در محیط کار بر اثر انجام بیش از حد فعالیت های طولانی مدت پدید می آید.
اپی کندیلیت داخلی: این بیماری که با نام عارضه آرنج گلف بازان نیز شناخته می شود، معمولا بخش داخلی پایین بازو، نزدیک آرنج را درگیر می کند. انجام حرفه ای و سنگین ورزشی خاص و یا حرکات پیچشی مکرر می تواند منجر به این بیماری شود.
اپی کندیلیت جانبی: که به نام عارضه آرنج تنیس بازان نیز نامیده می شود، بخش خارجی آرنج را تحت تاثیر قرار می دهد.
تنوسینوویت: به آن انگشت ماشه ای نیز می گویند. در این بیماری، انگشت در حالت خمیده گیر می کند و اگر فرد بخواهد انگشت خود را صاف کند با جهشی بشکن مانند دوباره به همان حالت باز می گردد، این اختلال به نام التهاب تاندون پیامکی نیز شناخته می شود.
سندرم تونل رادیال: درد مبهمی که بخش فوقانی ساعد را در بر می گیرد. این امر می تواند به دلیل استفاده بیش از حد از بازوها برای هل دادن یا کشیدن یا استفاده بیش از حد از دست و مچ باشد که ممکن است به اعصاب آسیب زده و موجب درد شوند.

دلایل:

علل ابتلا به آسیب فشار تکراری به دلیل طبیعت آن، گسترده است. در ادامه به انواع اصلی رفتارها و حرکاتی پرداخته ایم که بیشتریت عامل ابتلا به RSI هستند:

استفاده بیش از اندازه از ماهیچه ای خاص و یا گروهی از عضلات
استفاده از تجهیزات ارتعاشی
کار در دمای پایین
حالت بد بدن یا محیط کار غیرارگونومی
فعالیت هایی که با زور و قدرت فراوان انجام می شوند
قرار گیری در یک وضعیت برای زمان طولانی
اعمال فشار مستقیم روی ناحیه ای خاص
حمل بار های سنگین
افزایش استرس های روانی در وخیم تر شدن RSI موثر است
خستگی مفرط

مراقبت:

به دلیل گستردگی علل و علائم آسیب فشار تکراری، درمان این بیماریها نیز متنوع و متفاوت است. بطور کلی، درمان های زیر جزو اصلی ترین و بیشترین درمان های مورد استفاده است:

درمان دارویی: مسکن های ضد التهابی (آسپرین یا ایبوپروفن)، شل کننده های عضلات، قرص های ضدافسردگی و خواب آور (اگر خواب بیمار دچار اشکال شده باشد)
سرما و گرما درمانی
فیزیوتراپی: شامل دستگاه ها و ورزش درمانی
تزریق استروئید: درصورت وجود التهاب در عضوی از بدن به دلیل بیماری خاص
جراحی

پیشگیری از آسیب فشار تکراری

راه پیشگیری از پیشرفت بسیاری از آسیب های فشار تکراری، متوقف کردن کاری است که عامل ایجاد درد و ناراحتی شده است. البته این کار برای کارگران و کارمندانی که کار عامل بیماری شان است، مقدور نیست. در ادامه راه هایی را توصیه می کنیم که به کمک آنها می توانید از ابتلا به آسیب فشار تکراری در امان باشید.

استراحت کنید: در فواصل معین و منظم کاری، به خودتان استراحت بدهید. اگر با کامپیوتر کار می کنید ممکن است فراموش کنید از پای آن بلند شوید! پیشنهاد می کنیم ساعت خود را روی زنگ هشدار بگذارید تا به شما یادآوری کند وقت استراحت است.
بایستید: فراموش نکنید هر از گاهی از جای خود بلند شده و چند حرکت کششی انجام دهید.
به چشم ها استراحت بدهید: هر از چند گاهی با خیره شدن به دوردست ها به عضلات چشم فرصت استراحت بدهید.
به سلامت عمومی بدن اهمیت بدهید: غذای سالم بخورید، ورزش کنید و سیگار نکشید تا جریان خون کاهش نیابد.

پیشگیری از ابتلا به آسیب فشار تکراری ناشی از کار های اداری

گرچه RSI به دلایل زیادی پدید می آید اما اهم عوامل آن در جوامع مدرن، پشت میز نشینی و استفاده از کامپیوتر است.
دستور العمل های مهمی را در لیست زیر آورده ایم، که در صورت رعایت آن ها می توانید از دردهای متداول این بیماری پیشگیری کنید.

ارگونومی: از این که میز، صندلی و صفحه کامپیوتر در راستای بدن شما و با ارگونومی مناسب قرار گرفته است، اطمینان یابید. معمولا برای کارمندان دستور العمل های اداری در دسترس قرار داده می شود.
حالت صحیح بدن: قوز نکنید. گوش ها و کمر شما باید با لگنتان در یک راستا باشند.
مچ ها: انگشتان، مچ ها و بازوها در حال تایپ باید در راستای مناسب باشند تا از خمیدگی مچ ها جلوگیری شود.
تایپ کردن: از زدن ضربه های محکم به دکمه ها در حین تایپ خودداری کنید. در صورت امکان از روش تایپ لمسی استفاده کنید. با این روش نیازی به نگاه کردن به کیبورد و پایین انداختن سر خود ندارید، همچنین هر انگشتی سهمی کافی از فشار وارده به دکمه ها را خواهد داشت. استفاده از نرم افزارهای تبدیل کننده صوت به متن نیز می تواند کمک شایانی به کاهش عمل تایپ بکند.
شورت کات ها: برای کاهش عمل تایپ کردن یا استفاده از موس سعی کنید از میان برهای کیبورد کمک بگیرید. مثلا دکمه کنترل+ C بجای عمل کپی کردن با موس.
موس: موس را محکم نگیرید. با کم کردن سرعت موس می توانید فشار وارده روی ماهیچه های دست را کاهش دهید.
دما: از اینکه دمای محیط کارتان مناسب است اطمینان حاصل کنید.
تلفن: اگر برای شما استفاده از تلفن امری رایج است، بهتر است از هدست استفاده کنید، به جای اینکه گوشی را بین سر و شانه خود نگه دارید.
RSI ها قرن هاست که ما را دچار درد و سختی کرده اند و احتمالا قرن های آتی نیز افراد بیشتری به این درد ها مبتلا خواهند گشت، اما با پیشرفت علم و دانش در امر تشخیص و مراقبت، خطرات این اختلالات رفته رفته رو به افول است.

علائم:

از آن جا که دلایل بالقوه RSI فراوان است، بنا براین علائم ابتلا به این بیماری متعدد می باشد. در زیر تعدادی از علائم عمومی RSI بیان می شود:

تندرنس (حساسیت به لمس) ماهیچه ها یا مفاصل درگیر
درد در مفاصل یا عضلات درگیر
احساس ضربان در منطقه ای که تحت تاثیر قرار دارد
احساس سوزن سوزن شدن در ناحیه مورد نظر (به خصوص در ناحیه دست و بازو)
از دست دادن حس
از دست دادن توانایی و قدرت بدنی