اطلاعات بيماري

کمای دیابتی (Diabetic coma)

کمای دیابتی از جمله عوارض دیابت است که حیات شخص را به مخاطره می اندازد و موجب بیهوش شدن او می شود. اگر شما مبتلا به دیابت هستید، قند خون بالای خطرناک (هایپر گلیسمی) و قند خون پایین پرخطر (هیپوگلیسمی) می تواند منجر به کمای دیابتی شود.
فردی که وارد کمای دیابتی می شود، زنده است، اما توان برخاستن یا پاسخ گویی هدفمند به صدا ها، مناظر و دیگر محرک های محیطی را ندارد. وقتی کمای دیابتی بدون اقدامات درمانی رها شود، می تواند موجب مرگ شود.
دور نمای کمای دیابتی ترسناک است، اما خوشبختانه می توان با انجام اقداماتی به پیشگیری از آن کمک کرد. ابتدا این اقدامات را، با برنامه درمانی ارائه شده خود، آغاز کنید.

دلایل:

عدم تعادل قند خون به مدت طولانی ( قند خون بسیار بالا یا بسیار پایین برای زمان طولانی ) می تواند سبب وضعیت های مختلفی شود که همه آن ها به کمای دیابتی منجر می شود.

کتواسیدوز دیابتی: اگر سلول های ماهیچه شما تهی از انرژی شود، بدنتان با شکستن ذخایر چربی به این حالت پاسخ می دهد. این فرایند موجب تولید اسیدهای سمی به نام کتون ها می گردد. کتواسیدوز دیابتی درمان نشده می تواند به کمای دیابتی منتهی شود.

این وضعیت بیشتر در افراد مبتلا به دیابت نوع 1 شایع است، اما می تواند روی مبتلایان به دیابت نوع 2 و دیابت بارداری نیز اثرگذار باشد.

سندروم هیپراسمولار دیابتی: اگر سطح قند خون فرد از 600 میلی گرم در دسی لیتر (mg/dL) یا 33.3 میلی مول در لیتر (mmol/L) تجاوز کند، این وضعیت به نام سندروم هیپراسمولار دیابتی خوانده می شود.

اگر قند خون شما به این حد برسد، خون حالت غلیظ و چسبنده/شربتی پیدا می کند. قند اضافی از خون وارد ادرار می شود و فرایند تصفیه را آغاز می کند. این فرایند سبب می شود حجم زیادی از مایعات بدن، بیرون کشیده شود.
اگر سندروم هیپراسمولار دیابتی درمان نشود می تواند موجب از دست دادن آب بدن (دهیدراسیون) و کمای دیابتی شود و زندگی فرد را به خطر بیندازد. سندروم هیپراسمولار دیابتی در میانسالان و سالمندان مبتلا به دیابت نوع 2 بیشتر رایج است.

هیپوگلیسمی: مغز شما برای عملکرد به گلوکز نیاز دارد. درموارد جدی، قند خون پایین می تواند منجر به مرگ شود. هیپوگلیسمی ممکن است بر اثر ترشح زیاد انسولین یا مصرف غذای ناکافی رخ دهد. همچنین ورزش بسیار سخت و شدید و مصرف بیش از اندازه الکل نیز چنین نتیجه ای در بر دارد.

علائم و نشانه ها متاثر از شدت هیپوگلیسمی می باشند. گرچه ممکن است بر اثر ابتلای طولانی مدت به دیابت، برخی از علائم هشدار دهنده اولیه مانند گرسنگی، لرزش بدن و تعریق بروز نکنند و ممکن است فرد نشانه ها را زمانی بروز دهد که قند خون بشدت کاهش یافته است. به این وضعیت نا آگاهی هیپوگلیسمی گویند.

مراقبت:

نوع درمان اورژانسی برای کمای دیابتی بستگی به این دارد که قند خون بالاست یا پایین.

قند خون بالا

اگر قند خون شما بالاست، گزینه های درمانی پیش روی شما اینهاست:
تزریق وریدی مایعات جهت بازیابی آب درون بافت های بدن
مکمل های پتاسیم، سدیم یا فسفات برای عملکرد صحیح سلول ها
دریافت انسولین برای کمک به جذب گلوکز از خون توسط بافت ها
درمان هرگونه عفونت زمینه ای

قند خون پایین

اگر قند خونتان بسیار پایین باشد، می توانید یک تزریق گلوکاگون دریافت کنید، که موجب می شود قند خون شما به سرعت بالا بیاید. همچنین به جهت بالا بردن سطح گلوکز می توان از دکستروز وریدی استفاده نمود.
معمولا زمانی که قند خون فرد به میزان نرمال رسید سطح آگاهی فرد باز خواهد گشت.

علائم:

پیش از بروز کمای دیابتی، فرد معمولا متوجه علائم و نشانه هایی می شود که حکایت از قند خون بالا یا پایین دارد.

قند خون بالا (هایپر گلیسمی)

اگر قند خون بسیار بالا باشد، فرد علائم زیر را تجربه می کند:

افزایش عطش
دفع مکرر ادرار
خستگی
حالت تهوع و استفراغ
درد معده
استشمام بوی میوه از دهان
تنگی نفس
خشکی زیاد دهان
تندی ضربان قلب

قند خون پایین (هیپوگلیسمی)

علائم و نشانه های قند خون پایین شامل موارد زیر می شود:

عصبانیت/ نا آرامی و لرزش بدن
اضطراب
خستگی
ضعف
تعرق
گرسنگی
حالت تهوع
سرگیجه یا احساس سبکی سر
مشکل در تکلم
گیجی

برخی افراد، به ویژه آن ها که مدت زیادی مبتلا به دیابت بوده اند، دچار وضعیتی به نام ناآگاهی هیپوگلیسمی می شوند و علائم و نشانه های هشدار دهنده افت ناگهانی قند خون را دریافت نمی کنند.
اگر متوجه هرگونه علامتی از قند خون بالا یا پایین شدید، قند خون خود را آزمایش کنید و برنامه درمانی دیابت را بر اساس این نتایج، پیگیری نمایید. اگر حالتان شروع به بهبود نکرد یا بدتر شدید، با اورژانس تماس بگیرید.