پایین افتادگی دریچه میترال (mitral valve prolapse)

پرولاپس دریچه میترال یا پایین افتادگی دریچه میترال وقتی اتفاق می افتد که لت های دریچه میترال حین انقباض قلب به داخل دهلیز چپ کشیده (پرولاپس) شوند؛ شبیه به یک چتر نجات.
افتادگی دریچه میترال گاه باعث می شود که خون به عقب و به سمت دهلیز چپ نشت کند، بیماری که به نام نارسایی دریچه میترال شناخته می شود.
در بیشتر بیماران، افتادگی دریچه میترال تهدیدکننده زندگی نیست و نیاز به درمان یا تغییر سبک زندگی ندارد. با این وجود برخی از مبتلایان نیازمند درمانند.

تشخیص:

افتادگی دریچه میترال ممکن است در هر سنی توسط پزشک تشخیص داده شود. پزشک اغلب حین معاینه فیزیکی بیمار و گوش دادن به صدای قلبش با استتوسکوپ (گوشی پزشکی) پی به افتادگی دریچه میترال ببرد.
اگر به افتادگی دریچه میترال مبتلا باشید ممکن است صدای کلیک مانندی از قلب به گوش پزشک برسد که در این بیماری طبیعی است. چنانچه نارسایی قلبی نیز وجود داشته باشد صدای مرمر قلب (سوفل) شنیده خواهد شد.
سایر آزمایشاتی که برای ارزیابی وضعیت قلب استفاده می شود به قرار زیر است:
  • اکوکاردیوگرام
  • عکس برداری با اشعه ایکس از قفسه سینه
  • تست ورزش
  • آنژیوگرام عروق

دلایل:

وقتی قلب درست کار می کند، حین انقباض بطن چپ، دریچه میترال کاملا بسته می شود و از بازگشت خون به دهلیز چپ جلوگیری می کند.
اما در برخی افراد مبتلا به افتادگی دریچه میترال، یک یا هر دو لت دریچه میترال، بافت زائدی داخل دهلیز چپ دارد (پرولاپس) که با هربار انقباض قلب، شبیه یک چتر نجات برآمده می شود. همین ممکن است مانع بسته شدن کامل و محکم دریچه شود. و با عقب گرد خون به طرف دریچه نارسایی قلبی اتفاق می افتد.
اگر تنها مقدار کمی خون به دهلیز نشت کند مشکلی پیش نمی آید. نارسایی قلبی شدید می تواند باعث علائمی چون تنگی نفس، خستگی یا سرگیجه شود.
نام دیگر افتادگی دریچه میترال، سندرم مرمر کلیک است. هنگامی که پزشک بوسیله گوشی پزشکی به قلب شما گوش می کند، ابتدا یک صدای کلیک شنیده می شود که نامش از برآمده شدن دریچه به سمت دهلیز است سپس یک صدای اضافه می شنود که ناشی از ورود خون از طریق دریچه به دهلیز است این همان افتادگی دریچه میترال است. سایر اسامی افتادگی دریچه میترال عبارتند از :
  • سندرم بارلو
  • سندرم دریچه فلاپی
  • سندرم دریچه میترال مواج
  • بیماری دریچه میترال مگیزوماتو
 

عوامل خطر

علائم جدی افتادگی دریچه میترال اغلب در مردان مسن و بالای 50 سال بروز می کند.
افتادگی دریچه میترال می تواند در یک خانواده به ارث برسد و با بیماریهای دیگری از جمله سندرم مارفان، سندرم اهلرز دانلوس، ناهنجاری ابشتین، دیستروفی عضلانی، اسکولیوز و بیماری گریوز در ارتباط است.

مراقبت:

 بیشتر مبتلایان به افتادگی دریچه میترال بخصوص کسانی که علائمی ندارند نیاز به درمان خاصی نخواهند داشت.
اگر نارسایی دریچه میترال دارید اما علامتی ندارید، پزشک از شما می خواهد جهت معاینات منظم پزشکی به ملاقات او روید.
با اینحال اگر علائمی دارید و اگر مقدار قابل توجهی خون به طرف دریچه میترال نشت می کند بسته به شدت علائم پزشک داروها یا روش های جراحی را به شما پیشنهاد می کند.

 

داروها

درصورت وجود علائم پزشک ممکن است برای درمان درد قفسه سینه، آریتمی قلبی یا سایر عوارض ناشی از افتادگی دریچه میترال، داروهای خاصی تجویز کند. از جمله این داروها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
  • بتابلاکرها: این داروها با کاهش سرعت و قدرت ضربان قلب، ضربان قلب را منظم می کنند. این کار باعث کاهش فشار خون می گردد. بتابلاکرها همچنین با شل کردن عروق خونی باعث بهبود جریان خون می شوند.
  • دیورتیک ها: که برای کاهش تجمع مایع در ریه ها یا دیگر قسمت ها بکار می روند.
  • داروهای ضربان قلب: داروهای ضد آریتمی مثل فلکاینید، آمیودارون و پروپافنون برای کمک به کنترل ضربان قلب بوسیله نرمال کردن علائم الکتریکی بافت قلب، نیز ممکن است تجویز شوند.
  • آسپرین: برای کاهش خطر لخته شدن خون و سکته مغزی در بیماران با خطر بالای سکته
  • ضد انعقاد کننده های نسخه ای (رقیق کننده های خون): وارفارین، هپارین، دابی گاتران، ریواروکسابان، آپیکسابان و ادوکسابان مانع لخته شدن خون در بیمارانی می شوند که ضربان نامنظم قلب مثل فیبریلاسیون دهلیزی دارند.
چنانچه فرد سابقه نارسایی قلبی یا سابقه سکته داشته باشد پزشک ممکن است این داروها را تجویز کند. این داروها عوارض جانبی نیز دارند و باید طبق دستور مصرف شوند.
 
جراحی
اگرچه بیشتر مبتلایان به افتادگی دریچه میترال نیاز به جراحی ندارند اما درصورت نارسایی دریچه میترال ممکن است جراحی نیاز شود.
نارسایی شدید دریچه میترال می تواند نهایتا باعث نارسایی قلبی شود که مانع پمپاژ موثر خون از قلب است. اگر نارسایی دریچه خیلی طولانی شود ممکن است قلب برای جراحی ضعیف باشد.
جراحی ها در این بیماری شامل تعمیر یا تعویض دریچه میترال است. این دو جراحی ممکن است بصورت قلب باز یا جراحی با حداقل تهاجم (بریدگی کمتر، از دست دادن خون کمتر و بهبودی زودتر) انجام شوند.
 
آنتی بیوتیک بندرت توصیه می شود
پزشکان در گذشته برای بیماران افتادگی دریچه میترال پیش از انجام جراحی های دندانپزشکی یا پزشکی آنتی بیوتیک تجویز می کردند تا از بروز اندوکاردیت پیشگیری شود.
طبق توصیه های انجکن قلب آمریکا، آنتی بیوتیک ها در بیشتر موارد مبتلایان به نارسایی دریچه میترال یا افتادگی دریچه میترال نیاز نیست تجویز شوند.
اما اگر در گذشته به شما گفته شده پیش از هر گونه جراحی آنتی بیوتیک مصرف کنید، بهتر است با پزشک خود دوباره مشورت کنید.

پتانسیل درمان های آینده
محققان بر روی روش های جدید تعویض یا تعمیر دریچه به کمک لوله ای (کاتتر) که وارد عروق خونی پا می شود و سپس به قلب هدایت می گردد، هستند.

علائم:

اگرچه افتادگی دریچه میترال معمولا یک اختلال مادام العمری است اما بسیاری از مبتلایان هرگز علامتی نشان نمی دهند. وقتی این اختلال تشخیص داده می شود بسیاری از مردم از شنیدن اینکه بیماری قلبی دارند، شگفت زده می شوند.
علائم وقتی بروز می کند که خون به عقب و به سمت دهلیز چپ نشت کند (نارسایی قلبی). علائم افتادگی دریچه میترال در افراد مختلف متفاوت است. این علائم خفیفند و به تدریج پیشرفت می کنند. علائم زیر معمولا مشاهده می شود:
  • ضربان قلب نامنظم و تند (آریتمی قلبی)
  • گیجی یا سبکی سر
  • اشکال در تنفس یا تنگی نفس اغلب وقتی که دراز می کشید یا حین فعالیت فیزیکی
  • خستگی
  • درد قفسه سینه که به علت حمله قلبی یا بیماری عروق کرونر نباشد

عوارض افتادگی دریچه میترال

اگرچه اکثر مبتلایان به افتادگی دریچه میترال هرگز مشکلی نخواهند داشت اما امکان بروز عوارض نیز وجود دارد. این عوارض می تواند یکی از موارد زیر باشد: