شقاق مقعد (Anal fissure)
شقاق مقعد به معنای ایجاد پارگی در محل بازشدن مقعد است که می‌تواند سبب درد، خارش و خونریزی شود. شقاق مقعد در نوزادان شایع‌تر است، اما به‌صورت کمتر در کودکان بزرگ‌تر هم دیده می‌شود. همچنین شقاق مقعد ممکن است در بزرگسالان و در همه سنین اتفاق بیفتد. درد که ممکن است بسیار شدید باشد، معمولا درحین و بعد از اجابت مزاج رخ می‌دهد.
شایع‌ترین دلیل شقاق مقعد، یبوست است، اما اسهال هم می‌تواند سبب بروز شقاق در این ناحیه شود. شقاق مقعد اغلب ناشی از چرخه‌ای است که در آن فرد به دنبال درد ناشی از یبوست، از اجابت مزاج خودداری کرده، بنابراین یبوست بدتر و بالطبع شقاق نیز بدتر می‌شود.
درمان شقاق شامل تغییر در رژیم غذایی برای از بین‌رفتن اسهال یا یبوست یا داروهای موضعی برای کمک به بهبود پارگی است. با این‌حال، برخی افراد برای درمان شقاق، نیاز به جراحی پیدا می‌کنند. شقاق مقعد با سرطان همراه نیست، اما اگر همیشه هنگام اجابت مزاج دچار خونریزی می‌شوید، باید با پزشک صحبت کنید.
شایع‌ترین دلیل شقاق مقعد، یبوست است، اما اسهال هم می‌تواند سبب بروز شقاق در این ناحیه شود. شقاق مقعد اغلب ناشی از چرخه‌ای است که در آن فرد به دنبال درد ناشی از یبوست، از اجابت مزاج خودداری کرده، بنابراین یبوست بدتر و بالطبع شقاق نیز بدتر می‌شود.
درمان شقاق شامل تغییر در رژیم غذایی برای از بین‌رفتن اسهال یا یبوست یا داروهای موضعی برای کمک به بهبود پارگی است. با این‌حال، برخی افراد برای درمان شقاق، نیاز به جراحی پیدا می‌کنند. شقاق مقعد با سرطان همراه نیست، اما اگر همیشه هنگام اجابت مزاج دچار خونریزی می‌شوید، باید با پزشک صحبت کنید.
تشخیص:
پزشک معمولا به سادگی، شقاق مقعد را تشخیص می‌دهد، اما گاهی ممکن است برای تشخیص از وسیله‌ای به نام آنوسکوپ برای معاینه کانال مقعد، استفاده کند.
دلایل:
یبوست می‌تواند سبب پارگی پوست ناحیه مقعد شود. زمانی که این اتفاق افتاد، درد هنگام اجابت مزاج می‌تواند سبب اسپاسم عضله اسفنکتر مقعد شود. در واقع این به معنی آن است که جریان خون کمتری به مقعد رسیده و بهبودی مقعد را با مشکل مواجه می‌سازد. همچنین درد می‌تواند مانع از اجابت مزاج شده و این خود سبب تشدید و بدتر شدن یبوست می‌شود. سایر دلایل شقاق ممکن است شامل بیماری‌هایی نظیر اسهال و بیماری کرون باشد.
بنابراین اگر برای بیش از 10 روز در مقعد خود احساس درد داشتید، حتما به پزشک مراجعه کنید. او مقعد را معاینه کرده و شما را از نظر عفونت، عوارض بیماری‌های التهابی روده، بیماری همورویید یا سرطان مقعد، بررسی می‌کند.
بنابراین اگر برای بیش از 10 روز در مقعد خود احساس درد داشتید، حتما به پزشک مراجعه کنید. او مقعد را معاینه کرده و شما را از نظر عفونت، عوارض بیماری‌های التهابی روده، بیماری همورویید یا سرطان مقعد، بررسی می‌کند.
مراقبت:
درمان‌های خانگی و داروهای بدون نسخه شامل نشستن در حمام آب گرم، درمان یبوست با رژیم غذایی پرفیبر، مکمل‌های فیبری و نوشیدن مقدار زیادی مایعات و پماد‌هایی که نیازی به تجویز پزشک ندارد شامل وازلین، لیدوکایین 5 درصدیا لیدوکایین 5/2درصد به علاوه پروکایین 5/2درصد، زینک‌اکسید، یا کرم هیدروکورتیزون 1درصد می‌تواند سبب بهبودی شقاق مقعد شود. درمان خط دوم ممکن است شامل تجویز پمادهای موضعی قوی حاوی داروهایی نظیر نیتروگلیسیرین, دیلتیازم یا نیفدیپین برای شل‌شدن عضله اسفتکتر باشد.
روش درمانی دیگر جراحی است که معمولا در مراکز مراقبت‌های سرپایی انجام می‌شود. یکی از روش های جراحی شامل تزریق سم بوتولینوم به داخل اسفنکتر مقعد است. نوع دیگر از جراحی شامل عمل برای بریدن بخش کوچکی از اسفنکتر داخلی مقعد است. این کار سبب بهبود خونرسانی به قسمت پاره‌شده و کاهش اسپاسم می‌شود. جراحی، پارگی را بهبود نمی‌بخشد، اما معمولا در پیشگیری از عود شقاق مقعد موفقیت‌آمیز است.
روش درمانی دیگر جراحی است که معمولا در مراکز مراقبت‌های سرپایی انجام می‌شود. یکی از روش های جراحی شامل تزریق سم بوتولینوم به داخل اسفنکتر مقعد است. نوع دیگر از جراحی شامل عمل برای بریدن بخش کوچکی از اسفنکتر داخلی مقعد است. این کار سبب بهبود خونرسانی به قسمت پاره‌شده و کاهش اسپاسم می‌شود. جراحی، پارگی را بهبود نمی‌بخشد، اما معمولا در پیشگیری از عود شقاق مقعد موفقیت‌آمیز است.
علائم:
شایع‌ترین علامت، درد هنگام اجابت مزاج و مشاهده خونریزی در دستمال توالت است. شقاق مقعد حاد معمولا به سرعت بهبود می‌یابد، اما شقاق مزمن که معمولا به مدت بیش از 6 هفته به طول می‌انجامد، به سختی درمان می‌شود.